Cách kiểm tra chỉ số huyết áp để duy trì chỉ số huyết áp ổn định

Khám phá về chỉ số huyết áp và ý nghĩa đối với sức khỏe

Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, chỉ số huyết áp là một trong những thông số quan trọng hàng đầu giúp đánh giá tình trạng cơ thể. Việc nắm bắt, theo dõi và duy trì chỉ số huyết áp ở mức ổn định đóng vai trò then chốt giúp phòng ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm như tăng huyết áp, đột quỵ, bệnh tim mạch,…

1. Chỉ số huyết áp là gì?

Chỉ số huyết áp phản ánh áp lực của dòng máu tác động lên thành động mạch khi máu được tim bơm đi nuôi toàn bộ cơ thể. Ở trạng thái thông thường, chỉ số này sẽ được thể hiện qua hai con số: huyết áp tâm thu (systolic) và huyết áp tâm trương (diastolic). Ví dụ, huyết áp ở mức bình thường sẽ là khoảng 120/80 mmHg.

• Huyết áp tâm thu: Là áp lực cao nhất trong động mạch khi tim co bóp mạnh đẩy máu đi.
• Huyết áp tâm trương: Là áp lực thấp nhất của động mạch khi tim nghỉ giữa các lần co bóp.

Lý do phải kiểm tra chỉ số huyết áp thường xuyên

Sự tăng hoặc giảm bất thường của chỉ số huyết áp cảnh báo nhiều vấn đề về sức khỏe. Nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời, bạn có nguy cơ cao đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng như suy tim, tổn thương thận, tai biến mạch máu não, mất thị lực,… Vì vậy, việc kiểm tra định kỳ và biết cách duy trì chỉ số huyết áp ở mức ổn định là điều vô cùng cần thiết với mọi lứa tuổi.

Hướng dẫn kiểm tra chỉ số huyết áp tại nhà

Chuẩn bị trước khi đo chỉ số huyết áp

1. Ngồi nghỉ ngơi, thư giãn ít nhất 5 phút trước khi tiến hành đo.
2. Không hút thuốc, uống cà phê, rượu bia hoặc vận động mạnh trong vòng 30 phút gần nhất.
3. Nên đi tiểu sạch trước khi thực hiện đo để kết quả chính xác hơn.
4. Ngồi trên ghế, đặt lưng dựa vào tựa, chân đặt trên sàn, cánh tay đặt ngang mức tim và thả lỏng.

Tiến hành đo chỉ số huyết áp

Sử dụng máy đo huyết áp điện tử (bắp tay hoặc cổ tay), bạn cần cuốn băng quấn quanh bắp tay/cổ tay sao cho phù hợp với hướng dẫn của nhà sản xuất.

• Bấm nút khởi động máy, giữ trạng thái tĩnh hoàn toàn trong khi máy hoạt động.
• Sau khi kết thúc, máy sẽ hiển thị con số của huyết áp tâm thu và tâm trương trên màn hình. Hãy ghi lại các thông số này cùng thời điểm đo mỗi ngày.

Những lưu ý khi đo chỉ số huyết áp

• Nên đo chỉ số huyết áp vào các khung giờ cố định mỗi ngày để dễ so sánh sự thay đổi.
• Đo 2-3 lần, mỗi lần cách nhau khoảng 1 phút, lấy kết quả trung bình để tăng tính chính xác.
• Kiểm tra độ chính xác của máy định kỳ, thay pin thường xuyên.

Làm thế nào duy trì chỉ số huyết áp ổn định?

Việc kiểm soát chỉ số huyết áp đòi hỏi kết hợp nhiều yếu tố trong lối sống và chế độ ăn uống. Dưới đây là những gợi ý giúp bạn duy trì chỉ số này luôn ở mức an toàn:

• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế muối, mỡ động vật và thực phẩm chế biến sẵn, tăng cường ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu kali, magie.
• Luyện tập thể dục thể thao: Dành 30–45 phút mỗi ngày cho các hoạt động như đi bộ, yoga, đạp xe sẽ hỗ trợ điều hoà chỉ số huyết áp hiệu quả.
• Giữ cân nặng hợp lý: Người thừa cân, béo phì có nguy cơ cao mắc tăng huyết áp.
• Kiểm soát căng thẳng: Ngủ đủ giấc, thiền định, đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ nhàng giúp ổn định tâm trạng và huyết áp.
• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia: Hai thói quen này có ảnh hưởng rất lớn đến chỉ số huyết áp và sức khoẻ tim mạch.

Khi nào nên thăm khám chuyên khoa?

Khi đo chỉ số huyết áp và nhận thấy các chỉ số thường xuyên vượt quá 140/90 mmHg (hoặc dưới 90/60 mmHg), hãy liên hệ bác sĩ để được tư vấn, xác định nguyên nhân và có kế hoạch kiểm soát phù hợp. Ngoài ra, nếu có các triệu chứng như đau đầu dữ dội, hoa mắt, khó thở, ngực đau thắt… cũng không nên chủ quan.

Tác động của chỉ số huyết áp cao và thấp đến sức khỏe

Huyết áp cao (Tăng huyết áp) có thể gây gì?

• Làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ, tổn thương thận và mạch máu.
• Nguy hiểm hơn, nhiều trường hợp không xuất hiện triệu chứng rõ ràng cho đến khi phát bệnh nặng.

Huyết áp thấp thì sao?

Hạ chỉ số huyết áp kéo dài khiến cơ thể thường xuyên mệt mỏi, chóng mặt, khó tập trung, nặng hơn có thể dẫn đến sốc, ngất lịm, thiếu dưỡng nuôi các cơ quan quan trọng.

Các yếu tố dễ gây rối loạn chỉ số huyết áp

• Tuổi tác cao, di truyền.
• Béo phì, lười vận động.
• Căng thẳng tâm lý kéo dài.
• Ăn mặn, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá.
• Bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh thận,…

Bí quyết tự duy trì chỉ số huyết áp khỏe mạnh lâu dài

Bên cạnh việc đo huyết áp thường xuyên, bạn nên lập nhật ký theo dõi chỉ số huyết áp và các triệu chứng liên quan, đồng thời kiểm tra sức khỏe định kỳ tại bệnh viện uy tín. Nếu phát hiện vấn đề, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc mà nên tuân thủ hướng dẫn bác sĩ chuyên khoa để chỉ số huyết áp trở lại mức ổn định an toàn.

Kết luận: Luôn chú tâm đến chỉ số huyết áp để bảo vệ sức khỏe

Khi có ý thức kiểm tra và giữ vững chỉ số huyết áp, bạn sẽ phòng tránh hiệu quả nguy cơ bị các bệnh lý tim mạch nguy hiểm. Đầu tư chăm sóc huyết áp là đầu tư cho chất lượng cuộc sống, tuổi thọ và sự an yên lâu dài!